section1 section2 section3 section4 section5 section6 section7 section8 section9 section10 section11 section12
20
آبان مـاه 1395

سومین جلسه از سلسله نشست های ده گفتار معماری

آیـا مالکیـت معنـوی اثر معمـاری، حق غیـر قابـل انکـار و انتقـال است؟

این میزگرد با حضور آقایان   ایرج بزرگی و حمید رضا موسوی
در یک طرف و در طرف دیگر آقایان ایرج کلانتری و محمد رضا
 نیکبخت، برگـزار گردید و آقای مهرداد زواره محمدی و مدیریت
جلسه را به عهده داشته اند.
حقوق مالکیت فکری طبق ماده‏ی دوم کنوانسیون تاسیس سازمان جهانی مالکیت فکری و ماده 27 اعلامیه ی جهانی حقوق بشر، مفهوم حقوقی نوینی است که از فعالیت ‌ها و محصولات فکری در زمینه‌ های تجاری، علمی، ادبی و هنری حمایت می‏ کند. به عبارت دیگر، حقوق مالکیت فکری مجموعه ‏ای از قوانین و مقرراتی است که از اثرات ناشی از فکر، خلاقیت و ابتکار بشر حمایت کرده و در این راستا یک سری حقوق مادی محدود به زمان و حقوق معنوی دائمی به پدید آورنده آن اعطاء می ‏نماید. فرض اساسی در قانون مالکیت فکری این است که اندیشه ‏های خلاق انسانی زمانی شکوفا می‏ شود که صاحبان حق انحصاری اثر از نظرمالی از کار خود بهره ‏مند شوند و نسخه برداری از اثر خود را تحت کنترل داشته باشند. بنابراین حقوق مالکیت فکری، حلقة مکمل چرخة نوآوری به حساب می ‏آید و سبب شکوفایی اندیشه‏ های خلاق انسانی، توسعه‏ تحقیقات، علم و فناوری و تجارت می‏ شود. از طرفی، قانون حمايت از حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان بدنه اصلي قانون حق تکثير در ايران است، اين قانون با هدف حمايت از حقوق مادي و معنوي مولفين، مصنفان و هنرمندان به وجود آمده که پس از تصويب مجلس سناي ايران در سال 84 به تصويب مجلس شوراي ملي رسيده است و در سال 89 طرح اصلاح ماده 12 اين قانون به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد و بعد از تاييد شوراي نگهبان، به دولت ابلاغ شده و ملاک عمل قرار گرفته است. طبق بند 7 ماده دوم قانون حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان، اثر معماری شامل طرح و نقشه ساختمان هم از جمله آثار مورد حمایت این قانون در ایران است که به نظر می ‏رسد شناخت آن و توجه به نکات حقوقی و قانونی آن، زمینه‏ ساز اعتلای حرفه معماری و نقش معمار به عنوان مولف و خالق اثر هنری باشد. این موضوع چنانچه در شرایط حقوقی قراردادهای خدمات مهندسی در خارج از کشور نیز رواج دارد می‏ تواند در کلیه توافقات و قراردادهای با موضوع معماری هم در عرصه مسابقات معماری و هم در حوزه قراردادهای طراحی و ساخت از شخصیت حرفه ‏ای و حقوقی یک معمار و حقوق مادی و معنوی ایشان، حراست و نگاهبانی کند.